De term verkopen roept associaties op met activiteiten als ‘iemand iets aansmeren’, ‘jezelf op de borst kloppen’, ‘iemand overhalen iets van je te kopen’. Zeker als je een wat afwachtender of bescheiden type bent, staan dit soort begrippen ver van je af. Het idee dat je jezelf moet verkopen, kan je dan ontzettend in de weg zitten tijdens een sollicitatiegesprek. Als je je blindstaart op dat doel, loop je het risico dat je alleen maar bezig bent met de vraag of het je wel zal lukken. De kans is groot dat er een intern stemmetje de kop op steekt dat ongewenst commentaar levert op je prestaties. Bijvoorbeeld om je te vertellen dat je zojuist een ontzettend domme vraag hebt gesteld, dat je stem onvast klinkt, dat het je nooit zal lukken om de juiste indruk te maken…

Het probleem is dat je niet goed jezelf kunt zijn als je last hebt van dit soort storende gedachten. Je verliest de verbinding met jezelf en met je sterke punten. Erger nog, je verliest op zo’n moment ook de verbinding met je omgeving! In plaats van een goed gesprek met de mensen tegenover je, voer je een vervelend gesprek met jezelf. Bedenk even hoe je overkomt als dat gebeurt tijdens een sollicitatiegesprek. Maak je dan een enthousiaste, open en initiatiefrijke indruk? Waarschijnlijk niet. De kans dat je gesloten en afwachtend over komt, lijkt me vele malen groter.

Maar er is nog een andere reden dat je af moet van het idee van ‘jezelf verkopen’. Dat is namelijk helemaal niet het doel van een sollicitatiegesprek. De selecteurs zitten niet te wachten op opschepperige praatjes. Ze vragen naar je sterke punten omdat ze een beeld willen krijgen van hoe jij past in de organisatie. Ze willen weten welke kwaliteiten jij gaat toevoegen aan het team en het bedrijf. Je hoeft jezelf niet te verkopen of overdreven belangrijk te maken. En je hoeft ook niet bang te zijn dat je het verkeerde antwoord geeft. Je hoeft alleen een beeld te geven van wie je bent.

De intentie om jezelf te verkopen, kun je dus met een gerust hart overboord zetten. Veel fijner is het als je een gesprek ingaat met de intentie om te achterhalen of de baan goed bij je past. Je kunt een sollicitatiegesprek dan zien als een gelijkwaardige uitwisseling tussen twee partijen die graag een beeld van elkaar willen krijgen. Je hoeft dan niet meer de hele tijd bezig te zijn met de vraag of het je wel lukt om overtuigend over te komen. Of met jezelf kwalijk nemen dat je daar niet in slaagt. In plaats daarvan kun je je aandacht richten op de mensen met wie je in gesprek bent.

Ga dus op zoek gaat naar het antwoord op de vraag of het bedrijf en jij een goede match zijn. Dat maakt het veel makkelijker om een actieve houding aan te nemen. Je gaat dan vanzelf allerlei belangstellende vragen stellen. Ook is de drempel om enthousiast over jezelf te vertellen veel lager. Kortom, dan toon je initiatief en laat je zien dat je communicatief vaardig bent. En laten dat nou net twee eigenschappen zijn die selecteurs enorm waarderen in sollicitanten!