De dynamiek van feedback geven en ontvangen

We vinden het moeilijk om feedback te incasseren. Op- en aanmerkingen over ons gedrag zien we meestal als kritiek, een aanval of afwijzing. De feedbackgever verklaren we voor gek of iemand met een eigen probleem onder het mom van 'Wat je zegt ben je zelf!' en 'Alsof jij het allemaal zo goed doet!'. Maar feedback ontvangen kan je juist verder helpen.

Feedback leren ontvangen is een vaardigheid die elke professional eigenlijk onder de knie moet krijgen. Helemaal belangrijk wordt het als je als professional op zoek bent naar een nieuwe baan en jezelf van je beste kant wilt laten zien. Wie slim is vraagt voordat hij op een netwerk- of sollicitatiegesprek gaat eerst aan zijn/haar partner, vrienden, familie en collega’s om feedback, zodat hij niet voor verrassingen komt te staan. Feedback ontvangen is per slot van rekening een vaardigheid en dat betekent dat je jezelf erin kunt verbeteren. Graag geef ik je hiervoor 3 tips:

1. Maak onderscheid tussen waardering, coaching en evaluatie
Met welk doel krijg je of vraag je om feedback? Waardering gaat over relaties en onderling contact: 'Goed dat je hier in dit team zit!'. Iemand die je coacht geeft je aanwijzingen om te helpen leren, groeien of veranderen. Evaluatie vertelt waar jij staat en is een beoordeling of classificatie. Weten vanuit welke hoek je feedback krijgt, helpt je om het op de juiste waarde te schatten.

2. Begin met begrip
Als we feedback krijgen, schieten we vaak meteen in de verdediging. Iemand spreekt ons aan op iets dat ‘beter, meer, minder, anders’ zou moeten, maar we vergeten dat te vragen wát er precies wordt bedoeld. Wat is dat eigenlijk ‘communicatiever of pro-actiever, meer strategisch, minder dominant, anders dan anderen’? In plaats van meteen te reageren, is het handig om daar eerst eens flink op door te vragen wat de feedbackgever nu precies bedoelt en waar precies de pijn zit.

3. (H)erken je eigen blinde vlekken
Er is altijd een kloof tussen de ik die we denken te zijn en hoe anderen ons zien. Vanuit onze (onzichtbare) drijfveren en eigenschappen vertonen we gedrag, waarin onderliggende waarden, aannames en verwachtingen doorsijpelen. Daar zijn we ons heel vaak niet bewust van. Anderen signaleren alleen jouw gedrag en kunnen alleen maar raden (tenzij ze ernaar vragen!) waar dat vandaan komt. Ze hebben echter één voordeel en dat is dat zij jouw non-verbale gedrag kunnen zíen. Of je nu draait met je ogen, je wenkbrauw optrekt of je mondhoeken laat hangen. Mensen interpreteren elkaars (non-verbale) gedrag razendsnel en trekken er ook net zo snel conclusies uit. Geen wonder dat feedback soms als een volslagen verrassing uit de lucht komt vallen.

Iets meer geduld in communicatie met elkaar
Zoals je ziet kost het veel moeite om effectieve feedback zo tactisch te geven én het zo open te ontvangen dat iemand daadwerkelijk bereid is om zijn gedrag aan te passen. Maar met de wetenschap dat onze behoefte om te leren en elkaar te accepteren groot is, hoop ik dat we iets meer geduld kunnen opbrengen in de communicatie met elkaar. Minder ego en meer empathie. Als we dat als doel voor ogen houden geloof ik dat effectieve feedback kan bijdragen aan meer begrip voor elkaar en een betere samenwerking.

Over de auteur:
Annett Keizer